Cad é an Caighdeán Oifigiúil?

Is é An Caighdeán Oifigiúil,mar a thugtar air, an caighdeán oifigiúil do ghramadach na Gaeilge a foilsíodh den chéad uair i 1958.

Ní mór do gach aistritheoir Gaeilge é seo a leanúint má aistríonn siad do Rialtas na hÉireann.

An Stair

Go stairiúil bhí trí phríomhchanúint Ghaeilge ag teacht ó Chúige Uladh, ó Chúige Mumhan agus ó Chúige Chonnacht. Dá bhrí sin, maidir le cumarsáid oifigiúil rialtais, bhí sé ciallmhar go mbeadh caighdeán amháin ann. Ní raibh an leagan bunaidh foirfe agus mar sin bhí go leor leabhar agus foclóirí foilsithe a shoiléirigh nó a chuir leis an gcaighdeán bunaidh. Bhí gnéithe den ghramadach a fágadh doiléir nó gan sásamh. Níor ghlac na réigiúin go forleathan le codanna áirithe agus mar sin shocraigh an rialtas athbhreithniú a dhéanamh ar an gcaighdeán in 2012. Is féidir leat Athbhreithniú Caighdeán Oifigiúil 2012 a léamh anseo.

Cén fáth a n-athraíonn tú é?

Is é an chúis atá leis an nuashonrú simplí go leor. Is rud beo í teanga, mar sin athraíonn sé agus fásann sé le himeacht ama. Go sóisialta, athróidh teanga. Sainmhínítear focail nua. Conas a úsáideann na daoine a labhraíonn é ar bhonn laethúil athruithe freisin. Mar sin, tá sé tábhachtach d’aon chaighdeán na hathruithe sóisialta a mheaitseáil. Mar shampla, ceist amháin a tháinig chun cinn ná gur thosaigh roinnt leabhar gramadaí ag teacht salach ar a chéile le himeacht ama.

Ag Athrú leis an Times

Aistríonn STAR ó Bhéarla go Gaeilge agus a mhalairt. Is náisiúnaigh Éireannacha iad ár n-aistritheoirí Gaeilge go léir agus oibríonn siad in Éirinn. I measc ár gcustaiméirí tá ranna earnála poiblí agus rialtais, cuideachtaí príobháideacha, cuideachtaí fóntais, dearthóirí gréasáin agus gníomhaireachtaí fógraíochta atá lonnaithe anseo in Éirinn. Táimid bródúil as a bheith ag obair le go leor de Ranna Stáit na hÉireann.

Mar chomhlacht aistriúcháin, caithfimid oideachas a chur orainn féin i gcónaí le bheith ar an eolas faoi athruithe teanga. Is cainteoir Gaeilge é Damian Scattergood, stiúrthóir bainistíochta, agus tá trácht déanta aige ar an gcaighdeán ar TG4, an stáisiún teilifíse Éireannach. Tá smaointe Damian ar an gcaighdeán agus ar an athbhreithniú ar fáil ar ár mblag i mBéarla agus i nGaeilge araon.

B’fhéidir gur mhaith leat a léamh freisin …

Difríocht idir aistriúchán agus logánú
Aistriúchán Gaeilge